18 Mart Çanakkale Şavaşı

Çanakkale Savaşı

Birinci Dünya Savaşı'nda, Osmanlı Devletinin
Çanakkale Boğazını ele geçirmeye ve İstanbul'u işgal etmeye yönelik
İngiliz-Fransız ortak harekâtına karşı yürüttüğü savunma savaşlarına
Çanakkale Savaşları denir.
Osmanlı topraklarına karşı böyle bir
harekat 1904-1911 arasında İngiltere'de planlandı. Ağustos 1914' den
itibaren Çanakkale Boğazı giriş çıkışları kontrol altına alındı. Kasım
1914'te Osmanlı Devleti ile İtilaf devletleri arasında savaş başlayınca
plan uygulanmaya başlandı.. Kasım-Aralık 1914'te İngilizler,
Seddülbahir ve Kumkale tabyalarını topa tuttular. 2.Ocak 1915'te
İngiliz hükümeti Çanakkale Boğazının ele geçirilmesi kararını aldı.
(Deniz Kuvvetleri Bakanı Winston Churchill). 28 Ocak 1915'te Deniz
harekatı kararı verildi. 19 Şubat 1915'de Çanakkale savaşları fiilen
başladı. Boğazın dış tabyaları tahrip edildi. Bombardımana 12 büyük
zırhlı ve diğer gemiler katıldı. Deniz savaşının yeterli olmayacağı
anlaşılarak çıkarma kararı verildi. Dış tabyaların 19 Şubat'ta tahribi
(Toplam 19 top) sonucu İtalyanlar İtilaf Devletlerine meyletti, Ruslar
telaşlandı ve İstanbul'un Yunanlıların eline geçeceğinden korkarak
40.000 kişilik bir yardımcı kuvvet göndermeyi teklif etti; ancak,
İngiliz ve Fransızlar boğazları Ruslara vermeyi vaat ettiler. Asıl
çıkarmanın 18 Mart'ta olmasına karar verildi. Orta tabyalar sürekli
bombardıman edildi, dış tabyalar için karaya asker çıkarıldı. Boğazda
mayın arama ve temizleme işi sürekli uygulandı.
18 Mart 1915'te
düşmanın Büyük Taarruz'u sabah saat 11.00 de başladı. 18 büyük zırhlı,
birçok muhrip ve denizaltı mevcut idi . Toplam 506 topa karşılık
savunmada toplam 150 top vardı. Sonuç aynı gün 17:45 te alınmıştı. İki
İngiliz, bir Fransız zırhlısı battı. Bir İngiliz, iki Fransız zırhlısı
ağır yara aldı, üç gemi karaya oturdu. Kayıplarımız kırkdört şehit,
yetmiş yaralı, sekiz top idi.
Neticede, düşman boğazı denizden
geçemeyeceğini anlamıştır. Avustralya'dan Kanada'ya kadar sömürgelerden
toplanan askerler de savaşa sürülmüştür. Bu gruptan en savaşcı
askerler: "Australia and New Zealand Army Corp.", "ANZAK" lardır.
25
Nisan 1915 Çanakkale Savaşlarının en kanlı muharebeleri başlamıştır.
Sabahın erken saatlerinde İngiliz ,Fransız ve ANZAK kara -deniz
birlikleri, Seddülbahir ve Arıburnu'na, 70.000 kişi ile 109 harp
gemisi, 308 taşıt gemisi desteğinde çıkarma yaptı. Aynı anda Fransız
birlikleri Kumkale'ye yanıltıcı küçük bir çıkarma yaptılarsa da
tutunamadılar. Arıburnu'na çıkan ve Conkbayırı'na doğru ilerleyen
İngiliz birliklerini, Mustafa Kemal'in komuta ettiği 19. Tümen
karşıladı. Mayıs, Haziran, Temmuz ayları boyunca gögüs göğüse kanlı
çarpışmalar oldu. 9 Ağustos ve 20 Ağustos'taki büyük saldırı ve geri
püskürtülmeden sonra Çanakkale'yi karadan da geçemeyeceklerini anlayan
İngiliz ve Fransızlar Kasım 1915'ten itibaren savaşı sona erdirmeye
karar verdiler ve 9 Ocak 1916'da son düşman kuvvetleri de çekildi.
Savaş boyunca 300.000 kadar İtilaf Devletlerinden, 250.000 kadar Türk
askerinden kayıp oldu.